Is houtstof gevaarlijk voor je gezondheid?
Wanneer er op de werkvloer hout wordt verwerkt of bewerkt, kan er houtstof vrijkomen. Houtstof bestaat uit kleine houtdeeltjes. Het stof kan irriterend zijn voor de huid, ogen en slijmvliezen. Wanneer je veel houtstof inademt, kan het ook zorgen voor braakneigingen en maagkrampen. Daarnaast is houtstof opgenomen in de lijst van kankerverwekkende stoffen. Houtstof is dus gevaarlijk voor je gezondheid. Hoe dat kan en hoe je jezelf kunt beschermen tegen deze gevaarlijke stof leggen we hieronder aan je uit.
Wat is houtstof?
Houtstof is een stof die ontstaat wanneer hout verwerkt of bewerkt wordt. De stof die vrijkomt bestaat uit kleine houtdeeltjes. Houtstof kan zowel afkomstig zijn van hardhout als van zachthout. Veel werknemers die in de bouw werken krijgen te maken met houtstof omdat hout vaak voorkomt in de (huizen)bouw en bij het maken van meubels.
Houtstof van hardhout en zachthout
Er zijn twee verschillende soorten hout: hardhout en zachthout. Deze zorgen allebei voor een ander soort houtstof. De drie hoofdbestanddelen van zowel hardhout als zachthout zijn: cellulose, hemicellulose en lignine. Hiernaast bevat hout veel andere soorten stoffen die schadelijk en giftig zijn voor mensen: alkaloïden en glycosiden (farmacologische effecten); saponinen (toxische effecten) en fenolen, quinonen, stilbenen, terpenen en furacoumarines (irritatie en allergische effecten). De schadelijke effecten van blootstelling aan houtstof zijn waarschijnlijk voor een groot deel toe te kennen aan deze stoffen. Zo kun je door houtstof stoflongen of andere ademhalingsproblemen krijgen.
In welke sectoren komt blootstelling aan houtstof voor?
Eigenlijk in elke sector waar hout bewerkt wordt, is er kans op blootstelling aan houtstof. De volgende sectoren, branches en beroepsgroepen hebben een grote kans op blootstelling aan houtstof:
- Bouwbedrijven en aannemers in de bouw
- Meubelindustrie
- Timmerindustrie
- Houtverwerkende industrie
- Restauratiebedrijven
Meer weten over de gevaren van houtstof?
Neem contact op met ArboTechniek!Gezondheidsrisico’s bij veelvuldige blootstelling aan houtstof
In Europa is houtstof al sinds 1988 geclassificeerd als kankerverwekkende stof. Vooral hardhout is gevaarlijk. Enkele gezondheidsrisico's van werken met houtstof zijn:
- Irritaties aan huid, ogen en slijmvliezen
- Splinters die kunnen leiden tot ontstekingen.
- Inademing kan leiden tot braakneigingen of maagkrampen.
- Ontstaan van allergie voor houtstof, vooral bij grenen, eiken, teak, western red ceder, iroko, robinia.
- Long- en neuskanker.
Hoeveelheid houtstof beperken
De hoeveelheid houtstof die vrijkomt, hangt af van het gereedschap dat gebruikt wordt tijdens het verwerken of bewerken van het hout. Wanneer je werkt met gereedschap dat langzaam beweegt, komt er relatief weinig stof vrij. Wanneer je werkt met gereedschap dat snel draait of beweegt, komt er een stuk meer stof vrij. Als je hout bewerkt met scherp gereedschap, komt er ook minder stof vrij. Zo beperk je het risico dat de hoeveelheid houtstof gevaarlijk wordt.
Gezondheidsrisico’s houtstof voorkomen
Het is dus belangrijk om jezelf goed te beschermen tegen houtstof. Werkgevers moeten aan bepaalde regels voldoen om de blootstelling aan houtstof te beperken. Bij de arbeidshygiëne strategie wordt eerst naar de bron van de gevaarlijke stof gekeken. Wij geven de volgende maatregelen die je kunt treffen om blootstelling tegen te gaan:
Wat zegt de wet over werken met houtstof?
In de wet staan geen specifieke regels rondom houtstof. In het Arbobesluit artikel 4.5 staat wel dat het verboden is om kankerverwekkende stoffen te recirculeren, tenzij bij recirculatie na filtering de teruggevoerde lucht nooit meer dan 10% van de grenswaarde bevat. Voor de concentratie houtstof in retourlucht is dit 0,2 mg/m3. Op de arbeidsplek geldt voor houtstof een grenswaarde in de lucht van 2 mg/m3 als gemiddelde bij 8 uur blootstelling.
Houtstof en explosiegevaar
Naast dat houtstof voor gezondheidsproblemen kan zorgen, neemt de kans op stofexplosies en brandgevaar toe. Wanneer er veel houtstof in de lucht is, kan één vonkje van een lamp of machine zorgen voor een stofexplosie. Zorg er daarom voor dat je houtstof direct opruimt door het op te zuigen of nat te verwijderen.
Wil je meer informatie over gezondheidsrisico’s van houtstof?
Wil jij meer weten over de gezondheidsrisico’s van werken met houtstof? Onze professionals van ArboTechniek staan voor je klaar. Door onze ervaring en uitgebreide kennis over veiligheid en gezondheid op de werkvloer kunnen wij al jouw vragen beantwoorden. Bij ArboTechniek werken we samen aan een gezondere en veiligere toekomst voor elke werknemer.
Neem contact op met onze adviseurs!