Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen
1 miljoen werknemers komen tijdens hun werk in aanraking met gevaarlijke stoffen. Gevaarlijke stoffen brengen risico’s met zich mee: van allergieën tot ernstige ziektes zoals kanker. Daarnaast overlijden jaarlijks 3.000 mensen aan de gevolgen van blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Werknemers hebben recht om in een gezonde en veilige werkplek te werken. Werkgevers zijn verplicht om te zorgen dat werknemers werken op een veilige plek. Door middel van een zelfinspectie kunnen bedrijven zelf controleren of zij voldoen aan de wet- en regelgeving rondom het gebruik, opslag en verwerking van gevaarlijke stoffen. Daarnaast helpt een zelfinspectie met het vroegtijdig identificeren van risico’s.
Wat zijn gevaarlijke stoffen?
Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die schade kunnen toebrengen aan mens, dier en milieu. Vaak zijn de gevolgen pas op langere termijn zichtbaar. Gevaarlijke stoffen kunnen op verschillende manieren vrijkomen. Denk bijvoorbeeld aan de chemische industrie waar gevaarlijke stoffen geproduceerd worden, maar ook aan sectoren zoals de schoonmaakbranche, bouwnijverheid, (zware)industrie, landbouw, bakkerij en gezondheidszorg. Het is van groot belang dat werkgevers zich bewust zijn van de gevaren en risico’s van gevaarlijke stoffen en dat zij maatregelen nemen.
Door middel van een vierstappenplan kan je kijken of jouw bedrijf voldoet aan alle wet- en regelgevingen rondom gevaarlijke stoffen.
Het vierstappenplan
Stap 1: Inventariseren
Allereerst is het belangrijk om een overzicht te hebben van alle gevaarlijke stoffen die er zijn binnen je bedrijf. Inventariseer dit in een registratieoverzicht. In dit registratieoverzicht zet je gevaarlijke stoffen die aanwezig zijn, maar ook stoffen die worden geproduceerd of vrijkomen tijdens het productieproces. Een voorbeeld van een stof die kan vrijkomen is lasrook.
Stap 2: Beoordelen
Na de inventarisatie is het tijd om het blootstellingsniveau van werknemers aan gevaarlijke stoffen te beoordelen. Dit hangt af van de concentratie van de gevaarlijke stof en de duur en frequentie van de blootstelling. Het blootstellingsniveau bepaal je met een kwantitatieve schattingsmethode of door te meten.
Stap 3: Maatregelen
Nu je weet welke stoffen er in jouw bedrijf zijn, en hoeveel blootstelling er is, is het tijd om maatregelen te nemen. Deze maatregelen volg je met behulp van de arbeidshygiënische strategie, ook wel de STOP-strategie. Dit betekent dat de maatregelen in een bepaalde volgorde toegepast worden. Als je afwijkt van de volgorde, moet je dit kunnen onderbouwen. De volgorde van de maatregelen is als volgt:
- Vervang de gevaarlijke stof
- Pas technische maatregelen toe
- Pas organisatorische maatregelen toe
- Geef persoonlijke beschermingsmiddelen aan individuele medewerkers
Voordat je technische maatregelen toepast, moet je eerst nagaan of het mogelijk is het product met gevaarlijke stof te vervangen. Mocht dit door verschillende redenen niet lukken, dan moet je dit toelichten. Welke maatregelen geschikt zijn, verschilt per branche en per bedrijf. Als er een arbocatalogus voor jouw branche bestaat, dan staan hier vaak maatregelen in om de blootstelling van gevaarlijke stoffen te verminderen. Beoordeel zelf of de maatregelen in de arbocatalogus effectief genoeg zijn en de arbeidshygiënische strategie volgen voor jouw situatie.
Bekijk de arbocatalogus gevaarlijke stoffenStap 4: Borging
Zorg ervoor dat alle werknemers op de hoogte zijn van de maatregelen en dat er ingespeeld wordt op veranderende situaties. Houd ook rekening met nieuwe medewerkers en zorg dat zij op de hoogte zijn van alle veiligheid- en gezondheidsmaatregelen. Ook als er iets verandert in het productieproces moet je controleren of de veiligheid- en gezondheidsmaatregelen nog voldoende zijn. Naast deze interne veranderingen, moet je natuurlijk ook letten op externe veranderingen. Zo kunnen er door nieuwe inzichten nieuwe stoffen op de lijst van gevaarlijke stoffen gezet worden. Ook kunnen de grenswaarden van stoffen aangepast zijn. Het is dus van belang dat je regelmatig kijkt of er veranderingen zijn en de maatregelen helemaal up-to-date zijn.
Zelfinspectie gevaarlijke stoffen doen met de tool van de Arbeidsinspectie
De Arbeidsinspectie biedt een online tool aan waarmee je zelf snel een zelfinspectie gevaarlijke stoffen kunt doen.
Ga naar de toolWil je meer informatie over zelfinspectie gevaarlijke stoffen? ArboTechniek helpt!
Ben je benieuwd naar een zelfinspectie gevaarlijke stoffen? Of heb je vragen? Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je graag met al je vragen en/of onduidelijkheden en helpen je met het inventariseren van gevaarlijke stoffen door middel van de Schadelijke Stoffen Assistent!
Lees verder over de Schadelijke Stoffen Assistent